Die Burger, 12 Januarie 1980, bladsy 8
’N VREESLIKE TYD
Ons leef in ’n vreeslike tyd. ’n Mens hoef nie oormatig swartgallig te wees om dit raak te sien nie. Jy moet maar net realisties wees, jou oë en ore oophou en kennis neem van wat die nuusmediums elke dag onder ons aandag bring.
In alle tye het mense hulle tyd as vreeslik ervaar. Daar was altyd woelinge en stryd, oorloë en gerugte van oorloë, haat en onversoenlikheid onder die mense. Daar was altyd bloedvergieting en ’n roekelose vernietiging van menselewens. ’n Mens moet maar die Ou Testament lees om te sien hoe bloedig en wreed dit reeds in die tye toegegaan het. As ’n mens iets van die geskiedenis af weet, verval jy nie maklik in die versoeking om die verlede te idealiseer of te romantiseer nie.
Maar as ’n mens ons tyd vergelyk met die verlede, word jy tog getref deur die intensivering van die tendensies wat in die verlede aanwesig was. Dit is waar dat die geskiedenis altyd gevul was met bloed en bedrog, haat en oorlog, maar daar het deur die loop van die geskiedenis heen ’n skaalvergroting van hierdie dinge plaasgevind wat alles soveel erger gemaak het.
Dit is waar dat nie alle vorms en gestaltes van barbaarsheid wat in die verlede voorgekom het, in ons tyd op dieselfde wyse voorkom nie. ’n Mens kan nie sê dat die beskawing hoegenaamd geen effek op die mensheid gehad het nie. Daar het in sekere opsigte ’n groter sensitiwiteit by die mensdom gekom vir bepaalde vorms van kwaad. Maar niemand moet dink dat die kwaad self deur die beskawing uitgeroei kan word nie. Wanneer bepaalde gestaltes van die kwaad op die oppervlakte verdwyn, vind die kwaad self net meer geraffineerde en dikwels net nog meer dodelike gestaltes waarin dit voortwoeker.
Die mense het in die tye van die primitiewe en ongesofistikeerde wapentuig ook vreeslike dinge belewe. ’n Knopkierie en ’n swaard kan ook mensemassas uitroei. Maar wat is dit in vergelyking met die verwoesting van die atoombom? Ons leef in apokaliptiese tye. Die wêreld is ’n revolusionêre kookpot, dodelik gevaarlik, swanger van selfvernietiging en totale destruksie.
As één ding duidelik is, dan is dit dat geen binne-wêreldse oplossing vir ons probleme bestaan nie. Watter oplossing is daar vir die probleme van die Midde-Ooste, van Indo-China, van Afrika? Hoe sal die dodelike konflik tussen die Ooste en die Weste ooit geskik kan word?
As ’n mens in so ’n tyd nie kon glo dat daar ’n God is wat bo-oor die menslike verwarring besig is om sy heilsplan uit te voer en alles laat afloop op die skepping van ’n nuwe hemel en ’n nuwe aarde nie, sou dit jou tot radeloosheid en waansin kan dryf. Maar vir die gelowige is daar ook in so ’n vreeslike tyd ruimte vir hoop en vir die gebed waarin God dag en nag herinner word aan sy beloftes. – WDJ