DIE GEMEENTE MOET VOOR LOOP
Die Burger, 18 Oktober 1980, bladsy 12
Hoe gebeur dit dat Christelike waardes in die samelewing ingedra en aanvaarbaar gemaak word? Voor hierdie vraag het die kerk sedert die tyd van die Nuwe Testament al gestaan. Die antwoord wat die Bybel self daarop gee, is dat die gemeente van Christus hierdie waardes moet uitleef. Dan sal dit ook langsamerhand in die samelewing oorgeneem word.
So het dit met die afskaffing van slawerny gebeur. Daar is al dikwels verwondering uitgespreek oor die feit dat die Nuwe Testament nie in soveel woorde slawerny veroordeel en tot afskaffing daarvan oproep nie. Inteendeel, die Nuwe Testament vermaan selfs slawe en here oor hoe hulle teenoor mekaar moet optree, en skyn so die gebruik van slawerny goed te keur (Efesiërs 6:5 ev; Kolossense 3:22 ev; Titus 2:9 ens). Tog twyfel niemand van ons meer vandag daaraan dat slawerny sonde is nie. Is die Bybel dan hierin verouderd?
Nee, as ons net die Bybel reg lees. Die Bybel is nie ′n abstrakte wetboek nie, maar bestaan uit boeke en briewe met voorskrifte en vermaninge wat aan konkrete mense in spesifieke situasies gerig is om hulle te leer hoe ’n mens in hul omstandighede vanuit die heil moet lewe. Ook die briewe uit die Nuwe Testament waarna ons verwys het, wil nie slegs algemene reëls vir alle tye neerlê nie, maar wil konkrete mense in hul eie tyd en situasie leer om soos Christene te lewe.
Daarom vind ons in hulle nie algemene wette oor slawerny nie, maar konkrete raad aan Christenslawe en Christen-here oor hoe hulle hulself teenoor mekaar moet gedra in ’n tyd toe die samelewing as geheel nog slawerny as doodnormaal aanvaar het. Maar – en dit is van die allergrootste belang – albei, heer en slaaf, word daaraan herinner dat daar om Christus ontwil in die gemeente van Christus nie meer so iets as slawe en here is nie (Galasiërs 3:28, Kolossense 3:11). In die gemeente van Christus kondig die ongehoorde nuwe siening op mense ’n hul onderlinge verhoudinge hom reeds aan, waardeur slawerny as iets onhoudbaar geopenbaar word (Filemon!), selfs al is dit in die algemene situasie van die Christene in die wêreld nog nie sover nie.
Die Bybel se siening op mense is ’n suurdeeg wat werk in die wêreld. Dit open nuwe gesigspunte in konkrete situasies. Daarom moet die gemeente wat met die Bybel lewe, in morele dinge voorop loop. Vanuit die gemeente vloei die waardes dan in die samelewing oor. So het dit met slawerny gegaan. Tragies was dit egter dat baie Christene dit nie verstaan het nie, en hulself op grond van die Bybel teen die afskaffing van slawerny verset het! Natuurlik: die wêreld “sekulariseer” altyd die Christelike waardes, en dit skrik Christene af. Maar dit mag nooit beteken dat die kerk hom dan teen die waardes moet verset nie. Dit is sy waardes. Hy moet hulle gesuiwer en in die Gees van Christus beter as die wêreld uitleef. – WDJ