ONS IDENTITEIT
Die Burger, 15 Augustus 1981, bladsy 8
Die begrip identiteit word onder ons dikwels gebruik. Dikwels gebeur dit in die sin dat gesê word dat dit vir ons van die hoogste belang is om ons identiteit as volk te handhaaf. Maar wat is ons identiteit presies?
Dit is nogal moeilik om presies te omskryf. ’n Mens sou die identiteit van ’n persoon of ’n volk miskien die beste kan definieer as die eienskappe of karaktertrekke wat daardie persoon of groep stempel tot wat dit is. Ons identiteit is dit wat in ons gelyk bly, ondanks alle wisselinge en veranderinge wat ons moontlik kan ondergaan.
Elke mens en groep is voortdurend aan veranderinge onderworpe, maar daar is tog ’n element van kontinuïteit wat in en ondanks alle veranderinge gehandhaaf bly. So kan ’n mens in jou ouderdom nog as dieselfde mens herken word wat jy van kindsbeen af was, selfs al is daar groot verskille tussen wat jy tans is en wat jy as kind was.
Hierdie identiteit lê nie net in uiterlike dinge nie. Uiteraard speel dit ook ’n rol. As ’n mens egter die verskillende foto’s van ’n man in die verskillende stadiums van sy lewe naas mekaar plaas, is dit dikwels moeilik om nog die identiteit te sien tussen sy foto as seun en sy foto as man van vyftig of van tagtig jaar. Belangriker as die uiterlike, fisieke identiteit is egter die persoonlikheid, die karakter, die siel van hierdie mens. Dit groei en ondergaan verandering – dit word ryper of dit word armer, maar dit bly tog eintlik deur alles heen dieselfde mens.
Met ’n volk is dit ook in sekere sin die geval. Tot die identiteit van ’n volk behoort seker ook die fisieke en uiterlike dinge, maar dit sou dwaas wees om te meen dat die identiteit van ’n volk slegs in terme van sy fisieke voorkoms, soos bv. sy huidskleur, gesoek moet word. Tot die identiteit van ’n volk behoort dinge wat veel dieper as die vel lê. Nie net die taal en die kultuur nie, maar die bewegende krag wat daaragter lê, die siel van die volk behoort tot sy identiteit.
Dit is die karakter, die innerlike instelling, die waardes waarby ’n volk leef. Dit is dinge wat meestal ’n diep religieuse wortel het en op hulle beurt uitdrukking soek in alle lewens-uitinge van die volk. Hopelik behoort tot die identiteit van ons volk – tot die dinge wat ons van geslag op geslag as kenmerkend vir ons mense deurgee – die innerlike regskapenheid, die sin vir geregtigheid, die mensliewendheid en eerlikheid wat eie is aan mense van karakter. As ons dit verloor, wat is ons identiteit dan werd?
Dit is moontlik dat ’n mens verkeerde aksente kan lê. Jy kan so behep raak met bepaalde uiterlike dinge van jou identiteit, dat jy die innerlike juis in die proses verloor. Mag God ons daarvan bewaar. – WDJ