OM SENSITIEF TE LEWE
Die Burger, 22 Februarie 1992
Op die vraag wat dit is wat aan ’n persoon se houding en optrede die stempel van menslikheid en volwassenheid verleen, sal ’n mens moet antwoord dat dit die sensitiwiteit en bedagsaamheid is waarmee die persoon optree.
Min dinge is so afstootlik as ’n lewenstyl waarin daar geen gevoeligheid sigbaar word vir die egte waardes van die lewe, vir die wel en wee van ander mense, of vir die wonder en skoonheid van die skepping nie. Dit is afstootlik, omdat dit benede-menslik is om op ’n brutale, onbedagsame, onverfynde en ondankbare manier te lewe en net jouself te behaag.
Daarenteen is dit ’n kenmerk van egte beskawing en verfyning as ’n mens geleer het om met begrip en sensitiwiteit met die lewe, met ander mense en die hele werklikheid om te gaan. Die wyse waarop ’n mens optree teenoor vrou en kind, ouers of vriende, vreemdes of bekendes, meerderes of minderes; die wyse waarop hy of sy omgaan met die natuur en die wêreld, openbaar of jy met ’n beskaafde mens te doen het of nie.
Dit is nie die deelhê aan die vrugte van die moderne tegniese beskawing as sodanig wat ’n mens beskaaf maak nie. Welvaart en die vanselfsprekende besit van talle voorregte maak baie mense eerder arrogant en ongevoelig vir die fyner waardes van die lewe. Soms ontdek ouers wat hulleself afsloof om aan hul kinders alle nodige en onnodige materiële voorregte te gee, dat die kinders daardeur eerder stout, ondankbaar en vernielsugtig word.
Egte beskawing leer ’n mens om met ’n ligte tred deur die lewe te gaan; versigtig te wees om niks te verniel of te vernietig nie, om andere en hul gevoelens te konsidereer, om te help waar jy kan, om deernis te hê met ander mense en om sensitief te wees vir die dinge wat vir hulle belangrik is. Soos ’n onsensitiewe mens dit nie kan verhelp om ’n spoor van verwoesting en ongelukkigheid agter hom te laat nie, slaag die sensitiewe mens altyd weer daarin om deur wellewendheid kalmte, tevredenheid en geluk te bring. Dit kan miskien ’n bedekte seën wees dat die welvaartspeil in die land tans afneem en dat almal sal moet leer om eenvoudiger te leef, waardering vir eenvoudiger vreugdes te ontwikkel en sensitiewer om te gaan met mekaar en die talle goeie dinge wat nog daar is vir wie daarvoor ’n oog het.
Sensitiwiteit gedy in die klimaat van die liefde. Liefde is meer as gevoel of emosie. Dit is ’n instelling, ’n bonding, ’n manier van staan voor God en die mense.
Dit maak ’n mens sensitief, omdat dit jou laat omgee vir ander mense se gevoelens en vir die heelheid van die lewe.
Paulus skryf aan die Filippense dat hy vir hulle bid dat hul liefde al hoe meer sal toeneem in begrip en fyn aanvoeling sodat hulle die dinge sal kan onderskei waarop dit werklik aankom (Filippense 1:9–10). Liefde maak beskaaf, sensitief en stylvol. Dit leer om met ’n ligte tred te lewe, tot die beswil van andere en die behoud van die wêreld. – WDJ